In de afgelopen week zijn er vele vragen afgevuurd door de media. Waarom is Israël op het oorlogspad? Waarom zijn er zoveel Hamasstrijders dood? Waarom vuurt Hamas raketten af op Israël? Een verzetsstrijd, zeggen sommigen. Israël belegert Gaza. Palestijnen verhongeren en sterven.
Voor hen die op deze vragen een objectief antwoord zoeken, is het van belang om te begrijpen welke invloed de Palestijnse raketterreur in de afgelopen acht jaar heeft gehad op Sderot en de westelijke Negev. In deze periode zijn er vanuit de Gazastrook een geschatte 8.000 tot 10.000 Palestijnse raketten op Sderot en de westelijke Negev afgevuurd. Veel te lang heeft Hamas de Israëlische burgerbevolking op de korrel genomen en dit heeft een verwoestende tol geëist. De huizen en bezittingen van honderden Israëli’s zijn verwoest, meer dan 700 Israëli’s zijn gewond geraakt en duizenden hebben psychische trauma’s opgelopen door Palestijns raketvuur.
Sderot Media Center
Regelmatig zijn scholen in de hele westelijke Negev gedwongen om hun deuren te sluiten als gevolg van de intensieve raketaanvallen. Het normale leven is op een vreselijke manier verminkt tot een marathon van 15 seconden (de tijd die je hebt om een schuilplaats te bereiken, wanneer het Tzeva Adom-alarm wordt geactiveerd door een naderende raket).
De inwoners van Sderot en de westelijke Negev zijn zo lang gedwongen geweest om in schuilkelders de raketaanvallen uit te zitten, dat er nu een generatie kinderen opgroeit die al op de leeftijd van drie jaar symptomen van het Post Traumatische Stress Syndroom (PTSS) vertonen!
In de toonaangevende Israëlische krant Ma’ariv schrijft Yaron Sasson over kinderen in Sderot, die geboren zijn in een periode van luchtalarm (het ‘Tzeva Adom’) en het geluid van exploderende Qassams. Deze oorlogsgeluiden zijn onderdeel geworden van hun psychologische eigenheid. Het is niet verwonderlijk dat psychologisch onderzoek onder de inwoners van Sderot een aantal verontrustende zaken signaleerde.
Onderzoek van het Hosen Centrum in Sderot, een kliniek die hulp en begeleiding aan de inwoners biedt tijdens noodsituaties, toont aan dat de generatie die in de ‘kassam-periode’ is geboren met grote problemen kampt. Klinisch psychologen van het centrum ontdekten dat veel kinderen rond hun eerste verjaardag een achterstand hebben in hun spraakontwikkeling. Een normaal kind begint rond hun eerste verjaardag met praten. Maar veel kinderen in Sderot zijn rond hun derde en soms zelf hun vierde verjaardag nog niet eens begonnen met praten! Degenen die wel praten, stotteren en kunnen veel woorden niet volledig uitspreken. Dalia Yosef, directeur van het Hosen Centrum, legt uit dat de voortdurende raketbeschietingen op de stad een atmosfeer van stress en paniek veroorzaken die de ontwikkeling van jonge kinderen op een dramatische manier negatief beïnvloedt. Samen met haar team van klinisch psychologen begeleidt zij kinderen in de leeftijd van één tot achttien jaar en behandelt daarbij een veelheid van aandoeningen.
‘Het is belangrijk om in het oog te houden dat deze kinderen geboren werden in een werkelijkheid die bestaat uit voortdurende raketbeschietingen’, vertelt ze. ‘De wereld waarin zij opgroeien is onveilig en beangstigend, vol onzekerheid en chaos. De voortdurende raketaanvallen hebben hun gevoel van veiligheid volledig vernietigd.’
‘Deze kinderen ontwikkelen al in een vroeg stadium symptomen van het Post Traumatisch Stress Syndroom (PTSS) en leiden onder slaapstoornissen, nachtmerries en angstaanvallen. Veel van hen maken een terugval in hun ontwikkeling door en gaan weer in bed plassen.’
Kinderen waarvan de ouders PTSS-symptomen vertonen, vormen een extra gecompliceerde groep. Volgens Yosef hebben deze kinderen het gevoel dat hun ouders hen niet kunnen beschermen.
‘De problemen van deze groep kinderen zijn veel ernstiger dan bij kinderen die psychisch stabiele ouders hebben.’
In Sderot heeft 30% van de volwassenen de diagnose PTSS. Als het ‘Tzeva Adom’ klinkt hoort een jong kind de versnelde ademhaling van de ouder en realiseert zich dat deze bang is. ‘Als een kind dit begrijpt, weet het dat de wereld niet veilig is en dat zijn ouder niet in staat is om hem goed te beschermen.
De ouder voelt zich bedreigd en daardoor het kind ook. In een later stadium beïnvloedt dit gevoel van onveiligheid en stress het kind in gebieden zoals de spraak, waardoor een normale spraakontwikkeling wordt gehinderd.’
Kleine kinderen vallen terug op de fles en de fopspeen en kunnen heel moeilijk van hun ouders gescheiden zijn. ‘Kinderen zijn bang om naar de badkamer te gaan om te douchen, vanwege het gevaar van een raketaanval. De situatie heeft voor ongezonde relaties binnen het gezin gezorgd. Kinderen in de leeftijd van twaalf jaar slapen nog bij hun ouders in bed.’
Zelfs tijdens het huidige bestand, waarin er nauwelijks Qassams op Sderot neerkomen, blijven trauma en stress nadrukkelijk aanwezig. Mensen hebben zich volledig ingesteld op de situatie. ‘Alleen een definitieve, langdurige rust zal deze kinderen en hun ouders in staat stellen om te herstellen. Zodra het luchtalarm klinkt en een raketexplosie volgt, is elke vooruitgang die we hebben geboekt teniet gedaan.’
Het Hosen Centrum biedt een gecombineerde behandeling voor ouders en kinderen. ‘We bieden ouders handvaten en leren hen vaardigheden om in het geval van terreurgerelateerde situaties een gevoel van rust te behouden. Ouders zijn in een gezin de personen met autoriteit. Daarom richten we ons op hen en proberen we hen te leren om in dit stressvolle klimaat ontspannen te blijven.’
Livnat Sha’ubi, die haar hele leven al in Sderot woont, is de oudste uit een gezin met elf kinderen. Onlangs bracht zij een hele dag door met haar jongere broertjes en zusjes en ging samen met hen op zoek naar manieren om de oorlog van Hamas tegen Zuid Israël het hoofd te bieden. Na vier dagen van thuiszitten, waarin er tot vervelens toe gespeeld werd met Lego, bordspellen en een voetbal, kozen de jongens voor iets heel anders. Hananel (5), David (7) en Yehuda (11) gingen Qassamraketten maken van lege plastic flessen die zij in huis vonden.
‘Net als bij andere kinderen in Sderot kan mijn moeder mijn broertjes en zusjes tegenwoordig niet buiten laten spelen. We moeten in de bomvrije kamer blijven, maar mijn broertjes willen ontzettend graag actieve dingen doen. Deze plastic Qassamraketten vormen gewoon een onderdeel van de realiteit waarin zij zijn geboren.’
Livnat vertelt aan het Sderot over de eerste woordjes die haar vijfjarige broertje Hananel leerde: ‘abba’ (papa), ‘imma’ (mama) en ‘tzèva adom’ (‘Kleur Rood’ – de naam voor het raketalarm). ‘Deze kinderen weten wat oorlog is’, zegt ze. ‘Over niet al te lange tijd zullen de kinderen in Be’er Sheva, Askelon en Asdod hen volgen.’
Dit is precies de reden dat Israël momenteel verwikkeld is in deze oorlog – om te voorkomen dat de tragedie van Sderot zich uitbreidt naar twee miljoen andere Israëli’s, die nu voor het eerst kennis maken met de impact van Palestijnse raketaanvallen op grotere Israëlische steden. De kinderen in Israël en Gaza hebben recht op een vredige toekomst; eentje met een normale jeugd, waarin iedere dreiging in de vorm van Palestijnse raketten definitief is uitgebannen.
*Translated by Martin van Dalen
